Po czesku o przeszłości, czyli "Hanulka Jozy" Květy Legátovej.

Nie cierpię mieć zaległości w swoim życiu blogowym. Drażni mnie świadomość, że nie jestem na bieżąco nie tylko z czytaniem i komentowaniem Waszych postów, ale również ze swoją własną blogową działalnością, czyli publikowaniem opinii o książkach. Teraz właśnie jestem w takiej sytuacji i nie jest to dla mnie wygodne. Czuję bowiem, że niedługo zacznę się gubić w tym, które książki zrecenzowałam, które nie, co opublikowałam, co natomiast na publikację na blogu jeszcze czeka. Brrrr... Czas nadrabiać zaległości, ale z drugiej strony brak mi ostatnio jakiejś takiej potrzeby, by COŚ robić! Dziwne to wszystko i niepożądane, ale fakt jest faktem: ostatnio jestem leniem!

To powiedziawszy zmuszam się, albo delikatniej mówiąc, motywuję do tego, by dzisiaj zrecenzować pewną książkę, za pośrednictwem której rozpoczynam swoją przygodę z literaturą czeską. Mowa o "Hanulce Jozy" Květy Legátovej.

Czasy II Wojny Światowej w Czechosłowacji. Eliszka jest młodą lekarką, która pracując w szpitalu jednocześnie zaangażowana jest w działania ruchu oporu. Kiedy okazuje się, że jej działania zostały zdemaskowane przez Niemców, dziewczyna dostaje polecenie by się ukryć. Jako przykrywka ma jej posłużyć Joza, góral z Żelar, którym Eliszka opiekowała się podczas jego pobytu w szpitalu. Mężczyzna zabiera młodą, załamaną swoją sytuacją dziewczynę do Żelar, zapadłej wioski leżącej w pogranicznych górach. Tam przedstawia ją jako swoją narzeczoną Hanulkę. Po niedługim czasie Hanulka i Joza biorą ślub i zamieszkują razem. Dla młodej kobiety, przyzwyczajonej do ciągłego działania i rozwoju, taka sytuacja jest złem koniecznym. Wiejskie życie jawi się jej jako ciężkie i prymitywne, natomiast Joza w niczym nie dorównuje jej poprzedniemu mężczyźnie, Richardowi. Czas jednak mija i niespodziewanie dla samej Hanulki Żelary stają się jej domem, a Joza mężem w każdym tego słowa znaczeniu. To w tym właśnie związku Hanulka odnajduje wszystko to, czego brakowało jej w poprzednich: głęboką miłość, zrozumienie i oddanie. Kobieta odkrywa, że życie w Żelarach ma urok, któremu nie sposób się oprzeć...

Czytając "Hanulkę Jozy" po raz kolejny uświadomiłam sobie, że czasami siła danej powieści tkwi w jej oszczędności słowa, w jej zwięzłości, w jej delikatnie poetyckim stylu. Taka właśnie jest książka Květy Legátovej, zamykająca jej cykl opowiadań pt. "Żelary". Bez zbędnych słów, naciąganych dialogów, przydługich opisów autorka skupia się w niej na tym co najważniejsze, na tym co stanowi sedno ludzkich odczuć i przemyśleń. To co w szczególności zwróciło moją uwagę podczas lektury "Hanulki Jozy" to sposób w jaki autorka opisała miłość pomiędzy Hanulką a Jozą.  Legátová opisuje związek pomiędzy tą dwójką w sposób tak prosty i poetycki zarazem, że czytelnik nie ma wątpliwości, że łączy ich prawdziwe uczucie: bez wzniosłych wyznań czy spaktakularnych gestów, ale za to pełne wzajemnej troski, uwagi i dbałości o uczucia drugiej osoby. I taka właśnie moim zdaniem jest prawdziwa miłość, bo czyż pełne pięknych słów wyznania są w stanie zastąpić piękne, codzienne życie??? 

"Hanulka Jozy" to nie tylko moje pierwsze spotkanie z Květą Legátovą, to także moje pierwsze spotkanie z Wydawnictwem Dwie Siostry i ich serią wydawniczą "Własny Pokój". Na mojej półce czeka już następna powieść z tej serii: "Znamię" Nancy Huston i dlatego tym bardziej się cieszę, że nie zawiodłam się na "Hanulce Jozy". Mam nadzieję, że dzięki tej serii konsekwentnie będę odkrywała dla siebie kolejne nieznane w Polsce, ale doskonale piszące autorki. Początek bardzo dobry!:)

K. Legátová, Hanulka Jozy, Wydawnictwo Dwie Siostry, Warszawa 2008, s.145.